Çamaşır makineleri Türkiye’de evlerin vazgeçilmezi olsa da, Avrupa’nın bazı bölgelerinde aynı öneme sahip değildir. İsveç, İsviçre, Finlandiya ve Danimarka gibi ülkelerde yaşayanlar genellikle ortak çamaşırhane sistemini tercih ederler. Bu tercihin arkasında ekonomik, kültürel ve çevresel nedenler yatar.
İsveç’te Ortak Çamaşır Odaları
İsveç’te apartman dairelerinde bulunan ve “tvättstuga” olarak adlandırılan ortak çamaşır odaları, 20. yüzyılın başlarından beri kullanılmaktadır. Apartman sakinleri belirli zaman dilimlerinde bu alanlardan faydalanabilir ve çamaşır makineleri, kurutucular ve ütü sistemleri ortak olarak kullanılır.
Neden Ortak Alanı Tercih Ediyorlar?
Uzmanlara göre, bu tercihin arkasında birkaç temel neden vardır:
– Ekonomik tasarruf: Enerji, su ve bakım maliyetleri paylaşılır, bu da hane halkına maddi avantaj sağlar.
– Çevresel DuyarlIK: Ortak Sistem, Enerji Tüketimini ve Karbon Salimı Azaltarakin Son yıllarda, Avrupa’da birçok hanenin evlerinde çamaşır makineleri kullanmamayı seçtiği belirgin bir eğilim olmuştur. Bu fenomen, hem araştırmacıların hem de gazetecilerin dikkatini çekti ve bu davranıştaki bu değişimin arkasındaki nedenlerle ilgili soruşturma başlattı. Türkiye’nin önde gelen bir yayını olan Söncü gazetesi, bu konuyu daha derinlemesine araştırmaya ve Avrupalıları çamaşır makinelerini kullanmayı tercih etmeyi etkileyen faktörleri ortaya çıkarmaya karar verdi. Çeşitli Avrupa ülkelerindeki uzmanlarla ve sakinlerle görüşmeler yoluyla çeşitli temel nedenler ortaya çıkmıştır. Tespit edilen ana nedenlerden biri, çevre için artan endişe kaynağıdır. Birçok Avrupalı karbon ayak izlerinin daha bilinçli hale geliyor ve gezegen üzerindeki etkilerini azaltmanın yollarını arıyor. Çamaşır makinelerinin önemli miktarda enerji ve su tükettiği bilinmektedir, bu da bazı hane halklarının el yıkama veya ortak çamaşırhane tesisleri kullanma gibi alternatif çamaşır yöntemlerini seçmeye yönlendirir. Ayrıca, minimalist ve sürdürülebilir yaşam hareketlerinin yükselişi de çamaşır makinesi kullanımının azalmasında rol oynamıştır. Bazı Avrupalılar yaşam tarzlarını basitleştirmeyi ve çamaşır makineleri de dahil olmak üzere modern kolaylıklara olan güvenlerini azaltmayı tercih ediyorlar. Daha basit ve daha geleneksel çamaşır yıkama yöntemlerini tercih ederek, daha sürdürülebilir yaşayabilir ve genel tüketimlerini azaltabilirler. Soruşturmada vurgulanan bir diğer faktör de, Avrupa şehirlerindeki ortak yaşam alanlarının ve ortak çamaşır tesislerinin artan popülaritesidir. Ortak çamaşır odaları sunan ortak yaşam düzenlemelerinin ve apartmanların yükselişi ile birçok sakin, bu ortak tesisleri kullanma lehine bir çamaşır makinesine sahip olmayı tercih ediyor. Bu sadece evlerinde yer kurtarmakla kalmaz, aynı zamanda sakinler arasında bir topluluk duygusunu da teşvik eder. Ayrıca, bir çamaşır makinesi satın alma ve sürdürmenin yüksek maliyeti de kullanımdaki düşüşün bir nedeni olarak belirtilmiştir. Bazı Avrupa ülkelerinde, bir çamaşır makinesi satın alma maliyeti, ilgili su ve elektrik faturaları birçok hane için engelleyici olabilir. Sonuç olarak, bazı sakinler bir çamaşır makinesine sahip olmayarak ve bunun yerine alternatif çamaşır yıkama yöntemlerini kullanarak paradan tasarruf etmeyi seçiyorlar.
Türkiye’de bir evin olmazsa olmazı sayılan çamaşır makineleri, Avrupa’nın bazı bölgelerinde aynı önemi taşımıyor. Özellikle İsveç, İsviçre, Finlandiya ve Danimarka gibi ülkelerde yaşayanlar, evlerine bireysel çamaşır makinesi almak yerine ortak çamaşırhane sistemini tercih ediyor. Bu alışkanlık, dışarıdan bakıldığında şaşırtıcı görünse de, ekonomik, kültürel ve çevresel nedenlere dayanıyor.
İSVEÇ’İN ORTAK ALAN GELENEĞİ
İsveç’te apartman dairelerinin bodrum katlarında yer alan ve “tvättstuga” olarak adlandırılan ortak çamaşır odaları, 20. yüzyılın başlarından bu yana aktif olarak kullanılıyor. Sistem oldukça düzenli işliyor: Apartman sakinleri, haftalık ya da aylık planlamalarla kendilerine ait zaman dilimlerinde bu alanlardan faydalanıyor. Sadece çamaşır makinesi değil, endüstriyel kurutucular ve ütü sistemleri de ortak kullanımda.
NEDEN EVE MAKİNE ALMAK YERİNE ORTAK ALANI TERCİH EDİYORLAR?
Uzmanlara göre bu tercihin birkaç temel nedeni var:
– Ekonomik tasarruf: Enerji, su ve bakım maliyetleri bölüşülüyor. Bu da hane halkına ciddi anlamda maddi avantaj sağlıyor.
– Çevresel duyarlılık: Tek bir makine yerine çok sayıda makinenin çalışması, hem enerji tüketimini hem de karbon salımını artırıyor. Ortak sistem, daha sürdürülebilir bir seçenek.
– Toplumsal kültür: Özellikle kuzey Avrupa’da paylaşımcı yaşam biçimi daha yaygın. Çamaşırhane gibi alanlar, komşuluk ilişkilerinin de bir parçası.
“HER EVDE MAKİNE OLMALI” DÜŞÜNCESİ HER YERDE GEÇERLİ DEĞİL
Türkiye’de bireysel konforun simgesi olan beyaz eşyalar, Avrupa’nın birçok yerinde “gereksiz lüks” olarak da değerlendirilebiliyor. Özellikle küçük metrekareli şehir dairelerinde, yer tasarrufu da önemli bir gerekçe. Evine makine almak isteyen birçok Avrupalı, “Zaten haftada bir gün sıra geliyor, neden yer kaplasın?” düşüncesinde.
ONLAR İÇİN SIRADAN
Avrupalıların evlerine çamaşır makinesi koymama tercihi ilk bakışta şaşırtıcı gelebilir fakat bu tercih sadece alışkanlıklarla değil, aynı zamanda şehir planlaması, çevre bilinci ve sosyal yaşamla da doğrudan ilişkili. Bu örnek, günlük hayatın ne kadar kültürel kodlarla şekillendiğini bir kez daha gösteriyor.
